Sơ đồ mặt bằng là gì? Phân loại và cách xem layout văn phòng

Sơ đồ mặt bằng(Floor Layout) là thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực thiết kế, thi công và xây dựng. Đây là công cụ quan trọng giúp các kiến trúc sư, nhà thầu và chủ đầu tư nắm rõ cấu trúc không gian từ tổng thể đến chi tiết. Việc lập sơ đồ mặt bằng chính xác không chỉ đảm bảo bố trí không gian hợp lý mà còn giúp các bên liên quan quản lý công trình hiệu quả. 

Mặt bằng là gì?

Mặt bằng là một phần không gian phẳng nằm ngang, tiếp xúc hoặc song song với mặt đất hoặc các tầng của một công trình, thể hiện cấu trúc và cách bố trí của một không gian theo hướng nhìn từ trên xuống. 

Mặt bằng thường được thể hiện bằng các nét liền và nét đứt. Trong đó, nét liền đại diện cho các bộ phận nằm đứng của công trình như sàn, trần, mái,... Nét đứt đại diện cho các bộ phận nằm ngang, bao gồm: cửa, tường, cột, cầu thang,... 

Sơ đồ mặt bằng (Floor Layout) là gì?

Sơ đồ mặt bằng (hay Floor Layout) là bản vẽ kỹ thuật mô tả toàn bộ cấu trúc của các không gian trong một tòa nhà hoặc công trình từ góc nhìn trên cao. 

Thông qua bản vẽ sơ đồ mặt bằng, các kiến trúc sư và nhà thầu sẽ có cái nhìn tổng quan về cấu trúc của toàn bộ công trình. Từ đó có thể xác định các phương án thiết kế và thi công hiệu quả, đảm bảo tối ưu hóa diện tích sử dụng đồng thời duy trì tính thẩm mỹ và an toàn.

Tầm quan trọng của Layout mặt bằng

Floor Layout là yếu tố đóng vai trò rất quan trọng, quyết định đến hơn 50% sự thành công của một công trình. Chính vì vậy, việc thiết kế sơ đồ mặt bằng ngay từ ban đầu là rất cần thiết nhằm: 

• Đảm bảo tính logic của công trình:  Dựa vào Floor Layout, các chủ đầu tư có thể biết được thiết kế công trình có phù hợp với những yêu cầu, mong muốn mà mình đặt ra. Bên cạnh đó cũng đảm bảo công trình được thiết kế khoa học, phù hợp với thực tiễn sử dụng.
• Tối ưu hóa công năng sử dụng:  Nhìn vào sơ đồ mặt bằng, các kỹ sư thi công sẽ nắm được cách bố trí của các khu vực chức năng cũng như vị trí sắp xếp nội thất và trang thiết bị. Từ đó có thể đưa ra các phương án bố trí hợp lý giúp tận dụng tối đa diện tích, tránh lãng phí không gian và nguồn lực.

• Tiết kiệm chi phí: Thiết kế mặt bằng hợp lý ngay từ ban đầu sẽ giúp tránh các thay đổi về sau, tiết kiệm chi phí cho việc xây dựng hoặc cải tạo lại. 
• Quản lý công trình hiệu quả:  Thông qua bản vẽ mặt bằng, các kỹ sư thi công có thể đánh giá đâu là phương án xây dựng phù hợp nhất cho công trình. Đây cũng là cơ sở để điều chỉnh kế hoạch khi cần thiết và đảm bảo công trình hoàn thành đúng tiến độ, chất lượng.
• Thể hiện thông số cơ bản của công trình: Các thông số cơ bản như: diện tích, số tầng, số lượng các khu vực chức năng, vị trí thang máy, lối thoát hiểm, vị trí lắp đặt đường điện, đường ống nước,... đều được thể hiện rõ trên bản vẽ mặt bằng. Những thông số này không chỉ hỗ trợ quá trình xây dựng mà còn giúp cho việc quản lý và bảo trì công trình sau này trở nên dễ dàng hơn.

Đặc điểm của sơ đồ mặt bằng là gì?

• Một bản vẽ sơ đồ mặt bằng thường có những đặc điểm cơ bản như sau: 

• Thể hiện hình ảnh trực quan và chi tiết của một không gian khi nhìn góc 90 độ từ trên cao.

• Là hình ảnh cắt ngang thể hiện vị trí của các khu vực chức năng, vị trí lối đi, cửa sổ, hành lang, nội thất,...

• Nếu công trình được thiết kế nhiều tầng thì mỗi tầng sẽ có một bản vẽ mặt bằng riêng biệt. 

• Bản vẽ mặt bằng sử dụng nhiều ký hiệu khác nhau để mô tả các chi tiết bên trong công trình.

• Floor Layout không thể hiện phần khuất của công trình. 

Sơ đồ mặt bằng văn phòng làm việc (Layout văn phòng)

Sơ đồ mặt bằng văn phòng còn được gọi là Office Layout hay Layout văn phòng. Đây là thuật ngữ dùng để chỉ hình chiếu của một không gian văn phòng lên một mặt phẳng nằm ngang. Nói một cách cụ thể hơn, dựa vào Office Layout, ta có thể hình dung được thiết kế tổng thể cho đến từng chi tiết bên trong văn phòng với góc nhìn từ trên cao. 

Sơ đồ mặt bằng văn phòng được thiết kế bao gồm các không gian chức năng, nội thất, thiết bị, vật tư cần thiết để đảm bảo công năng sử dụng của văn phòng, mang đến hiệu quả công việc tốt nhất. 

Đây là công cụ quan trọng giúp các doanh nghiệp có được góc nhìn tổng quan về mặt bằng văn phòng làm việc trước khi quyết định thuê. 

2 loại sơ đồ mặt bằng phổ biến 

Sơ đồ mặt bằng được chia thành 2 loại chính, bao gồm: mặt bằng tổng thể và mặt bằng tầng điển hình. Trong đó, mỗi loại sơ đồ sẽ cung cấp góc nhìn khác nhau về công trình nhằm phục vụ cho các mục đích đa dạng như thuê văn phòng, thi công xây dựng, cải tạo nâng cấp dự án,... 

• Mặt bằng tổng thể

• Mặt bằng tầng điển hình

Mặt bằng tổng thể

Mặt bằng tổng thể là bản vẽ hình chiếu của toàn bộ công trình lên một mặt phẳng nằm ngang. Trong đó bao gồm những thông tin cơ bản như: diện tích công trình, số tầng, các khu vực chức năng, khu vực tiện ích, các ranh giới của khu đất,... Mỗi khu vực trên bản vẽ đều được đánh số thứ tự và chú thích rõ ràng nhằm cung cấp thông tin tổng quát nhất về dự án. 

Mặt bằng tầng điển hình

Mặt bằng tầng điển hình là bản vẽ hình chiếu thể hiện các thông tin chi tiết về một tầng cụ thể của công trình. Thông qua sơ đồ mặt bằng này, ta có thể nắm được chính xác không gian được chia làm bao nhiêu phòng cũng như diện tích của mỗi phòng. Ngoài ra, bản vẽ cũng thể hiện chi tiết cách bố trí của các không gian chức năng như: phòng làm việc, phòng họp, quầy lễ tân, khu vực tiếp khách, khu vực pantry,... 

Cách đọc layout văn phòng làm việc

Đọc hiểu sơ đồ mặt bằng là kỹ năng quan trọng đối với các nhà thiết kế, kỹ sư thi công. Ngoài ra, các doanh nghiệp đang có nhu cầu tìm thuê văn phòng để làm địa điểm kinh doanh cũng cần biết cách đọc layout văn phòng chính xác nhằm đảm bảo không gian cho thuê sẽ đáp ứng tốt nhu cầu hoạt động của doanh nghiệp. 

• Các ký hiệu trên sơ đồ mặt bằng

• Hướng dẫn cách đọc layout văn phòng

• Lưu ý khi đọc sơ đồ phòng làm việc

Các ký hiệu trên sơ đồ mặt bằng

Một sơ đồ mặt bằng văn phòng thường được thể hiện bằng các đường nét đứt, nét liền cũng như nhiều ký hiệu khác nhau, biểu thị cho các món đồ nội thất hoặc thiết bị bên trong công trình. Do vậy, việc nắm rõ ý nghĩa của các ký hiệu này là rất cần thiết để đảm bảo việc đọc layout diễn ra hiệu quả. 

Dưới đây là danh sách các ký hiệu được sử dụng trong bản vẽ mặt bằng văn phòng: 

Hướng dẫn cách đọc layout văn phòng

Cách đơn giản mà hiệu quả nhất để đọc bản vẽ mặt bằng văn phòng là hãy tưởng tượng và đặt mình vào không gian:

• Đầu tiên là bước vào không gian văn phòng từ cửa chính.
• Tiếp theo hãy đặt mình vào giữa không gian và phóng tầm mắt nhìn sang các hướng.
• Cuối cùng, hãy cảm nhận xem không gian văn phòng có được thiết kế khoa học và bố trí hợp lý theo nhu cầu của doanh nghiệp hay chưa. 

Ngoài ra, để đọc layout văn phòng một cách chính xác, người đọc cũng cần nắm được những điểm chính sau đây: 

• Xem xét kỹ các biểu tượng, ký hiệu được ghi trên sơ đồ mặt bằng văn phòng để biết cách bố trí và sắp xếp không gian. 
• Xác định hướng của bản vẽ để biết được luồng di chuyển bên trong văn phòng, bao gồm các lối đi, hành lang và khu vực chức năng được kết nối với nhau.
• Nắm rõ kích thước, chức năng và các thông tin cần thiết khác của văn phòng trên bản vẽ mặt bằng. 

Lưu ý khi đọc sơ đồ phòng làm việc

Dưới đây là một vài lưu ý quan trọng giúp cho việc đọc hiểu layout mặt bằng văn phòng diễn ra hiệu quả: 

• Đơn vị tính diện tích thực tế là mét vuông (m2), tuy nhiên trên bản vẽ chỉ thể hiện con số, không thể hiện đơn vị phía sau. Thay vào đó, diện tích được biểu thị bằng cách sử dụng nét gạch đứt dưới những con số.
• Kích thước để xác định chiều rộng cửa nằm trên tường hoặc vách ngăn. 
• Tìm hiểu kỹ về các nét vẽ trong sơ đồ mặt bằng, bao gồm các đường nét liền, nét đứt, nét đậm,... và ý nghĩa biểu thị của từng loại. 
• Xem xét kỹ các ký hiệu và chú thích để tránh bị nhầm lẫn trong quá trình thiết kế, thi công. 

Có thể thấy, sơ đồ mặt bằngđóng vai trò rất quan trọng trong việc thiết kế và thi công của mỗi công trình. Chính vì vậy, việc hiểu và áp dụng cách đọc layout mặt bằng chính xác là bước rất cần thiết để giảm thiểu sai sót và tăng cường hiệu quả quản lý công trình. 

Nâng tầm không gian làm việc của bạn ngay hôm nay với Maison Interior

• Thiết kế nội thất văn phòng trọn gói từ A-Z
• Báo giá thiết kế nội thất văn phòng